آتشکده زرتشتیان یزد؛ شعله‌ای که در دل تاریخ می‌سوزد!
در دل کویر، شهری جا خوش کرده که هر آجرش بوی تاریخ و فرهنگ می‌دهد؛ یزد، سرزمین بادگیرها و شعله‌های جاودان. در میان جاهای دیدنی یزد، بنایی قرار دارد که نه‌تنها نمادی از ایمان و پاکی، بلکه یادگاری از هزاران سال پیش است؛ آتشکده زرتشتیان یزد، مکانی مقدس است که آتش درون آن بیش از هزار و پانصد سال بی‌وقفه می‌سوزد. این مکان با معماری اصیل ایرانی و پلان منحصربه‌فرد خود، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های مذهبی و تاریخی ایران به‌شمار می‌رود. بازدید از آتشکده تاریخی زرتشتیان و چک چک یزد در تور یزد در کنار بازدید ازمیدان امیر چخماق، باغ دولت‌آباد و سایر جاهای دیدنی یزد در شب فرصتی مناسب برای لمس زیبایی‌های این شهر کهن در قالب یک تور داخلی است.
اگر کنجکاوید بدانید آتشکده زرتشتیان یزد کجاست و چه رازهایی در دل شعله‌های فروزان آن نهفته است، با این مقاله از «امروزکجابریم؟!» همراه باشید تا در سفری به قلب تاریخ، این بنای باشکوه را بشناسید.
تاریخچه آتشکده زرتشتیان یزد؛ از گذشته تا امروز
شهر یزد، با قدمتی بیش از هفت هزار سال، یکی از کهن‌ترین مراکز تمدنی ایران است. در طول تاریخ، اقوام و سلسله‌های گوناگونی از ساسانیان تا قاجار در شکل‌گیری و شکوفایی این سرزمین نقش داشته‌اند. آثار به‌جا مانده از دره‌های شیرکوه، سفالینه‌های منقوش قلعه نارین و کتیبه‌های کوه ارنان، همه گواهی بر دیرینگی این سرزمین هستند. روایت‌ها از دوران ساسانی می‌گویند که بهرام گور در مسیر سفر خود به دشت اردکان، به بیماری سختی دچار شد و در این سرزمین بهبود یافت؛ سپس دستور داد شهری بنا کنند و آن را «یزدان‌گرد» نامیدند. در همین دوران، هسته‌های اولیه نیایشگاه‌هایی شکل گرفت که بعدها به آتشکده زرتشتیان یزد انجامیدند؛ بنایی که امروز از جاهای دیدنی یزد و نمادی از هویت ایرانی‌ـ‌زرتشتی به‌شمار می‌رود.
آتشی که امروزه در آتشکده یزد می‌سوزد، به نام «آتش ورهرام» شناخته می‌شود و تاریخ آن به قرن پنجم میلادی بازمی‌گردد. این آتش در آغاز، در آتشکده آذرفرنبغ فارس نگهداری می‌شد، اما در زمان یزدگرد سوم، برای در امان ماندن از تهاجم دشمنان، از کاریان لارستان به یزد منتقل شد. سال‌ها این آتش در غار اشکفت یزدان در نزدیکی عقدا پنهان ماند و سپس مسیر طولانی خود را از ترک‌آباد به شریف‌آباد و در نهایت به یزد ادامه داد. زرتشتیان، طی قرن‌ها، این شعله را از نسلی به نسل دیگر سپردند تا نماد ایمانشان خاموش نشود؛ از این رو این آتش نزدیک به پانزده قرن است که بی‌وقفه می‌سوزد و همچنان فروزان مانده است.
در دوران پهلوی، با صدور فرمان رضاشاه و تلاش‌های زرتشتیان پارسی و ایرانی، بنای فعلی آتشکده زرتشتیان یزد در سال ۱۳۱۳ خورشیدی پایه‌گذاری شد. سرمایه ساخت آن به همت «همابائی» از پارسیان هند و با نظارت و پیگیری «ارباب جمشید امانت»، نخستین نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی، فراهم شد. سرانجام، در سال ۱۳۱۸، آتش ورهرام به نیایشگاه تازه‌ساخته منتقل گردید و از سال ۱۳۴۰ بازدید از آن برای عموم آزاد شد. این بنا در ۲۲ شهریور ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروز علاوه‌بر اینکه یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی یزد در شب است، یادآور پیوند ژرف میان باورهای زرتشتی و فرهنگ کهن ایرانی به‌شمار می‌آید.
معماری و رازهای آتشکده زرتشتیان یزد
معماری آتشکده زرتشتیان یزد آمیزه‌ای از شکوه ایرانی و ظرافت پارسیان هند است؛ تلفیقی که در هر جزئی از این بنا دیده می‌شود. ساختمان اصلی در ارتفاعی حدود یک و نیم متر از سطح زمین قرار گرفته و در میان حیاطی بزرگ با درختان همیشه‌سبز سرو و کاج قد برافراشته است. این درختان در باور زرتشتی نماد جاودانگی و پاکی‌اند. در میانه حیاط، حوضی دایره‌ای شکل با آب زلال قرار دارد که تصویر آجرهای طلایی‌رنگ و نگاره کاشی‌کاری‌شده فروهر را بازتاب می‌دهد؛ گویی هماهنگی عناصر چهارگانه، یعنی آب، خاک، باد و آتش، در این مکان مقدس به کمال رسیده است. این حوض نمادی از پاکی پیش از ورود به نیایشگاه بوده و تضادی شاعرانه میان آرامش آب و حرارت آتش را به‌نمایش می‌گذارد.
در نمای ورودی، نقش فروهر با رنگ‌های آبی و طلایی، چشم‌نوازترین بخش بناست. سرستون‌های سنگی با نقش گل‌های اسلیمی، حاصل هنرمندی استادکاران اصفهانی است و کاشی‌کاری ظریف نگاره فروهر را هنرمندان یزدی آفریده‌اند. طرح کلی پلان آتشکده زرتشتیان یزد از معماری آتشکده‌های پارسیان هند الهام گرفته و در عین حال با بافت کویری یزد سازگار شده است. این بنا که در دوران پهلوی اول و به همت همابائی و نظارت ارباب جمشید امانت ساخته شد، فضایی ساده و عاری از تجمل دارد؛ همان‌گونه که در سنت زرتشتی، سادگی نشانه خلوص است. در قلب آتشکده، در اتاقی ایزوله و دور از نور مستقیم، آتش ورهرام در آتشدان اصلی می‌سوزد. این آتش بیش از هزار و پانصد سال است روشن مانده و به باور زرتشتیان، نماد پیوند انسان با راستی، خرد و نور ایزدی است.
تالارها و بخش‌های داخلی آتشکده زرتشتیان یزد؛ هر فضا چه نقشی دارد؟
آتشکده زرتشتیان یزد، در عین سادگی، ساختاری منظم و معنوی دارد که هر بخش از آن، نقشی خاص در آیین‌های زرتشتی ایفا می‌کند. معماری آن به‌گونه‌ای طراحی شده که همه اجزا، از حیاط و حوض گرفته تا اتاقک آتشدان و تالار ورجاوند، در هماهنگی کامل با باورهای زرتشتی و عناصر چهارگانه‌ی طبیعت ساخته شده‌اند. بازدیدکنندگان هنگام ورود، ابتدا با سکوتی آرامش‌بخش روبه‌رو می‌شوند و در ادامه، در هر فضا، جلوه‌ای از تلفیق زیبایی، ایمان و نظم را تجربه می‌کنند.
محوطه و حیاط آتشکده
در بدو ورود به آتشکده، حیاطی سرسبز با درختان سرو و کاج، فضایی آرام و باطراوت را ایجاد کرده است. در مرکز حیاط، حوضی فیروزه‌ای‌رنگ قرار دارد که بازتاب تصویر فروهر و بنای آجری را در خود نشان می‌دهد. وجود آب در این فضا، تنها جلوه‌ای تزئینی نیست، بلکه نشانی از باور به حضور هم‌زمان دو عنصر مقدس «آب و آتش» در کنار یکدیگر است. طبق آیینی دیرینه، بازدیدکنندگان با پرتاب سکه به درون حوض، نیت‌ها و آرزوهای خود را زمزمه می‌کنند. این رسم هنوز هم در میان گردشگران رواج دارد.
اتاقک آتشدان (مجمر)
در قلب آتشکده، اتاقک کوچکی قرار دارد که مقدس‌ترین بخش بنا محسوب می‌شود. درون این فضا، آتش ورهرام در ظرفی برنزی و پشت محفظه‌ای شیشه‌ای نگهداری می‌شود تا از تماس نفس انسان با آن جلوگیری شود. تنها موبدان و هیربدان زرتشتی اجازه ورود به این بخش را دارند. هیربد، نگهبان آتش مقدس، روزانه چوب‌های مخصوص را به آتش می‌افزاید تا شعله‌اش همواره روشن بماند. بازدیدکنندگان تنها می‌توانند از پشت شیشه، فروغ این آتش جاودان را نظاره کنند و از معنویت آن بهره بگیرند.
آب‌انبار آتشکده یزد
در زیرزمین آتشکده، آب‌انباری قدیمی قرار دارد که نقش مهمی در تأمین آب مجموعه داشته است. این آب‌انبار شامل مخزن، پلکان، پاشیر و بادگیر بوده و همانند سایر آب‌انبارهای تاریخی یزد، با قنات تغذیه می‌شده است. امروزه، این بخش به‌صورت نمایشگاهی کوچک درآمده و تصاویری از جشن‌ها و محافل زرتشتی در آن به نمایش گذاشته شده است. بازدید از آب‌انبار، سفری کوتاه به زندگی گذشتگان و درک عمیق‌تر از پیوند میان آب، پاکی و آیین زرتشتی است.
تالار ورجاوند
در ضلع راست حیاط، تالار ورجاوند قرار گرفته است؛ بنایی که ابتدا به یاد همسر ارباب جمشید امانت ساخته شد و بعدها توسط مهندس پرویز ورجاوند بازسازی گردید. این تالار اکنون به نمایشگاهی فرهنگی تبدیل شده است که بازدیدکنندگان را با آیین‌ها، جشن‌ها و سبک زندگی زرتشتیان آشنا می‌کند. ماکت‌هایی از لباس‌های سنتی، سفره‌های آیینی، و نمادهای نوروزی در این فضا به نمایش درآمده‌اند. تالار ورجاوند روی آب‌انبار قدیمی آتشکده بنا شده و با سقف‌های بلند و دیوارهای سفیدش، حس آرامش و تقدس را به بازدیدکنندگان القا می‌کند.
محوطه پشتی آتشکده یزد
محوطه پشتی آتشکده یزد، بخش ویژه‌ای از این بنای تاریخی است که تنها زرتشتیان اجازه ورود به آن را دارند. آتشکده یزد دو ورودی دارد: ورودی شرقی برای بازدیدکنندگان و گردشگران و ورودی غربی برای زرتشتیان. این بخش محل برگزاری آیین‌ها، نیایش‌ها و جشن‌های مذهبی است و زرتشتیان با کلاه یا روسری سفید به نشانه پاکی از این مسیر وارد می‌شوند. پیش از ورود، کفش‌ها را از پا درمی‌آورند تا با احترام و طهارت قدم به فضای مقدس بگذارند. در این بخش، هر فرد وظیفه خاص خود را دارد؛ از نگهبان آتش که هنگام نزدیک شدن به شعله، بینی و دهانش را با نقاب «پدام» می‌پوشاند تا از آلودگی آن جلوگیری کند، تا هیربد که مسئول روشن نگه داشتن آتش مقدس است و روزی چندین بار با افزودن هیزم تازه، شعله جاودان را زنده‌تر از پیش می‌دارد.
هر یک از این فضاها، بخشی از روح آتشکده زرتشتیان یزد را در خود دارد. از فروغ آتش در مجمر تا آرامش آب در حوض، از سکوت تالار نیایش تا عطر درختان سرو در حیاط، همه چیز در این بنا از پیوند دیرینه انسان با نور، طبیعت و راستی حکایت می‌کند.
آتش ابدی در آتشکده زرتشتیان یزد؛ قلب تپنده و آیین‌های زرتشتی
آتش مقدس، قلب تپنده و روح جاودان آتشکده زرتشتیان یزد است؛ شعله‌ای که قرن‌هاست بی‌وقفه می‌سوزد و نمادی از پاکی، روشنایی و راستی در آیین زرتشت به‌شمار می‌رود. این آتش که «آتش ورهرام» نام دارد، بیش از هزار و پانصد سال است که خاموش نشده و از نسلی به نسل دیگر، با نهایت احترام و مراقبت منتقل شده است. زرتشتیان باور دارند که آتش، پیام‌آور فروغ ایزدی و نماد حضور اهورامزدا بر زمین است؛ از همین‌رو، هیچ انسانی حق ندارد مستقیماً بر آن بدمَد یا آن را لمس کند. آتش درون محفظه‌ای شیشه‌ای در اتاقکی مخصوص نگهداری می‌شود تا از هرگونه آلودگی و تماس فیزیکی محفوظ بماند. تنها روحانیان زرتشتی، یا همان «هیربدان»، اجازه دارند با چوب‌های مقدس آتش را زنده نگه دارند و در آیینی منظم، شعله را تازه کنند.
آیین‌های پیرامون آتش ابدی آتشکده یزد با سکوت، احترام و آدابی خاص برگزار می‌شود؛ هر حرکت در این مکان مقدس معنا دارد و هر شعله، بازتابی از پیوند انسان با نیروهای خیر و روشنایی است. زرتشتیان هنگام ورود، پیش از نزدیک شدن به آتش، دست و چهره خود را می‌شویند تا با پاکی جسم، به طهارت روح برسند. سپس در برابر آتش می‌ایستند، اوستا می‌خوانند و در دل، نیایش و آرزوهای خود را نجوا می‌کنند. در شب‌های خاص مذهبی، مراسم جمعی نیایش در اطراف محوطه آتش برگزار می‌شود و بازتاب شعله‌ها بر کاشی‌های فروهر، جلوه‌ای روحانی به فضا می‌بخشد. این آتش ابدی نه‌تنها روشنایی‌بخش نیایشگاه، بلکه یادآور جاودانگی فرهنگ ایرانی و ایمان است؛ نوری که در گذر قرن‌ها خاموش نشده و همچنان به نشانه‌ای از امید و پاکی در دل تاریخ یزد می‌درخشد.
نمادها و تزئینات آتشکده زرتشتیان یزد؛ داستان هر نقش و نگار
آتشکده زرتشتیان یزد نه‌تنها مکانی برای نیایش و نگهداری آتش مقدس است، بلکه گنجینه‌ای از نمادها و تزئینات معنوی به‌شمار می‌آید که هر کدام روایتی از فلسفه و جهان‌بینی زرتشتی را در خود جای داده‌اند. دیوارهای داخلی بنا با نقش‌هایی از چهره زرتشت و نوشته‌هایی از اوستا، کتاب مقدس زرتشتیان، آراسته شده‌اند. این خطوط خوش‌نگار با ظرافتی چشم‌نواز، یادآور پیوند عمیق میان کلام و ایمان در آیین زرتشت‌اند. در این نقوش واژه‌ها خود حامل نور و حقیقت هستند. هنرمندان با بهره‌گیری از سنگ‌های گلدار و سرستون‌های تراش‌خورده از سنگ اصفهان، فضایی خلق کرده‌اند که سادگی و شکوه در آن به تعادل رسیده است. در این میان، ترکیب رنگ آجرهای زرد با لعاب فیروزه‌ای کاشی‌ها، جلوه‌ای روحانی به فضا بخشیده و بازتاب نور در دل این معماری ساده، حس پاکی و آرامش را دوچندان می‌کند.
اما درخشان‌ترین نماد آتشکده، نگاره فروهر است که بر سردر ساختمان کاشی‌کاری شده و از نخستین لحظه ورود، شکوه خود را به رخ می‌کشد. این نگاره که از دوران هخامنشیان به یادگار مانده، تجسمی از «فروهر» یا نیروی مینوی انسان است؛ جوهر جاودانه‌ای که پیش از آفرینش وجود داشته و پس از مرگ نیز به عالم روحانی بازمی‌گردد. در این طرح نمادین، مردی سالخورده و خردمند درون حلقه‌ای طلایی که نشانه‌ی جهان هستی است قرار گرفته و دو بال گسترده در دو سویش، بر سه شعار اصلی دین زرتشتی تأکید دارند: اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک. دقت در جزئیات این کاشی‌کاری آشکار می‌کند که هر رنگ و خط، حامل معنایی ژرف است؛ بال‌ها نماد تعالی روح، دامن‌ها نشانه آزادی اراده، و حلقه در دستان مرد، سمبل پیمان و وفاداری است. ترکیب این نگاره با سرستون‌های سنگی و نقش‌برجسته‌های دیوار، چنان هارمونی و ابهتی به نمای آتشکده بخشیده که بیننده را بی‌اختیار به تفکر در راز جاودانگی و معنای زندگی در آیین زرتشت وا‌می‌دارد.
آداب ورود و زیارت در آتشکده زرتشتیان یزد؛ احترام به پاکی و نظم آیینی
ورود به آتشکده زرتشتیان یزد، همانند قدم‌گذاشتن به قلب یک سنت هزارساله است. در این مکان مقدس هر حرکت و هر نشانه، معنا و احترام خاص خود را دارد و همه‌چیز بر پایه پاکی، نظم و هماهنگی با عناصر طبیعت استوار است. زرتشتیان باور دارند که آتش، نماد حضور اهورامزدا بر زمین است و تنها در فضایی آراسته و روحی پاک می‌توان به دیدارش رفت. از همین‌رو، پیش از ورود به آتشکده، عبادت‌کنندگان باید خوشبو و پاکیزه باشند و لباسی به رنگ روشن، ترجیحاً سفید، بر تن کنند؛ زیرا رنگ سفید در آیین زرتشتی نماد صفا، راستی و طهارت است. هنگام ورود به تالارها، کفش‌ها درآورده می‌شود تا هیچ آلودگی‌ای به زمین مقدس راه نیابد. مردان زرتشتی کلاه سفید و زنان روسری سفید بر سر می‌گذارند تا از ریزش موی سر بر زمین و آلوده‌کردن محیط جلوگیری شود. همچنین زنان در دوران قاعدگی اجازه ورود به آتشکده را ندارند، چراکه حضور در برابر آتش مقدس باید با نهایت طهارت جسمی و روحی همراه باشد.
یکی از آیین‌های ویژه پیش از ورود به مکان نیایش، بستن «کُشتی» است؛ کمربندی مقدس که هر فرد زرتشتی پس از پانزده‌سالگی بر کمر می‌بندد. این طناب از ۷۲ رشته نخ پشم سفید که نماد ۷۲ بند یسنا، بخش مهمی از اوستا است بافته شده و به شش قسمت تقسیم می‌شود که نشانگر شش چهره یا شش گاهنبار (فصل آیینی) و دوازده ماه سال است. بستن کشتی با دعاها و حرکات خاصی انجام می‌شود و یادآور عهد انسان با اهورامزدا برای پایبندی به گفتار، کردار و اندیشه نیک است. در مراسم نیایش، تنها موبدان که همان روحانیان زرتشتی هستند اجازه دارند به محوطه آتش نزدیک شوند و آتش ورهرام را زنده نگه دارند؛ دیگران باید از پشت شیشه، با احترام و سکوت، در برابر شعله ابدی بایستند. برای گردشگران نیز، هرچند رعایت لباس سفید یا آیین کشتی الزامی نیست، اما حفظ آرامش، تمیزی، درآوردن کفش‌ها و خودداری از دمیدن بر آتش یا ایجاد سروصدا، نشانه‌ای از درک ارزش‌های این آیین کهن و احترام به فرهنگی است که هزاران سال است شعله ایمانش خاموش نشده است.
مسیر دسترسی به آتشکده زرتشتیان یزد؛ راهنمای سفر آسان
آتشکده زرتشتیان یزد یا آتشکده بهرام، یکی از مهم‌ترین نمادهای آیین زرتشتی در ایران است که در قلب شهر تاریخی یزد قرار دارد. این بنا با معماری چشم‌نواز و فضای روحانی خود، سالانه گردشگران بسیاری را از سراسر ایران و جهان جذب می‌کند. خوشبختانه، موقعیت مکانی آتشکده به گونه‌ای است که دسترسی به آن برای بازدیدکنندگان بسیار آسان و بی‌دردسر است.
خیابان آیت‌الله کاشانی، که آتشکده در آن واقع شده، یکی از خیابان‌های اصلی و پرتردد یزد است و وسایل نقلیه عمومی مانند تاکسی و اتوبوس‌های شهری از آن عبور می‌کنند. از هر نقطه شهر که باشید، کافی است مسیر خود را به سمت این خیابان تنظیم کنید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به آتشکده برسید. حتی اگر با خودروی شخصی سفر می‌کنید، خیابان آیت‌الله کاشانی هیچ محدودیتی برای تردد ندارد و مسیرهای منتهی به آن کاملاً قابل دسترسی هستند. همچنین اگر در حوالی میدان امیرچخماق یا بافت تاریخی شهر اقامت دارید، فاصله شما تا آتشکده تنها چند دقیقه خواهد بود.
این دسترسی آسان باعث شده بازدید از آتشکده بهرام در برنامه اکثر گردشگران یزد جای بگیرد. پیشنهاد می‌شود بازدیدتان را در ساعات اولیه صبح یا نزدیک غروب انجام دهید تا هم از هوای مطبوع یزد لذت ببرید و هم فضای معنوی آتشکده را در آرام‌ترین حالتش تجربه کنید.
اطلاعات بازدید
• آدرس: استان یزد، شهر یزد، بلوار شهید منتظر قائم، خیابان آیت‌الله کاشانی، کوچه آتشکده
• ساعات بازدید: همه‌روزه از ساعت ۸ صبح تا ۹ شب
• مدت زمان پیشنهادی بازدید: حدود ۱ تا ۲ ساعت
• دسترسی: با تاکسی، اتوبوس یا خودروی شخصی از مسیر خیابان آیت‌الله کاشانی
بازدید از آتشکده بهرام؛ جایی که تاریخ هنوز نفس می‌کشد
بازدید از آتشکده بهرام، تنها تماشای یک بنای تاریخی نیست؛ تجربه‌ای است از حضور در یکی از کهن‌ترین نیایشگاه‌های ایران که هنوز شعله‌ای از تاریخ و ایمان در آن زبانه می‌کشد. در این مکان، سکوت، بوی چوب مقدس و نور آتش، احساسی از آرامش و احترام را در دل هر بازدیدکننده زنده می‌کند. تماشای معماری ساده و در عین حال باوقار آتشکده، فرصتی است برای تأمل در ریشه‌های فرهنگی و معنوی سرزمینی که هزاران سال است با مفهوم «نور» و «پاکی» پیوند خورده است.
اگر قصد دارید این جلوه از فرهنگ و تاریخ ایران را از نزدیک تجربه کنید، تورهای گردشگری متنوعی در دسترس شما هستند. تور یزد امروزکجابریم؟! با برنامه‌ریزی دقیق و همراهی راهنمایان آشنا با فرهنگ زرتشتی، بازدید از آتشکده بهرام را در کنار دیدار از دیگر جاذبه‌های تاریخی یزد برایتان به سفری به‌یادماندنی تبدیل می‌کند. با انتخاب این تور، می‌توانید در دل تاریخ قدم بزنید، هوای اصیل یزد را نفس بکشید و شعله جاودان آتش را از نزدیک ببینید.
سؤالات متداول
آتشکده زرتشتیان یزد در خیابان آیت‌الله کاشانی، کوچه آتشکده، در مرکز شهر یزد واقع شده است. این بنا یکی از مهم‌ترین مکان‌های مذهبی و تاریخی ایران به‌شمار می‌آید و دسترسی به آن از طریق وسایل نقلیه عمومی و شخصی به‌راحتی امکان‌پذیر است.
ساعات بازدید همه‌روزه از ۸ صبح تا ۹ شب است. پیشنهاد می‌شود در ساعات ابتدایی روز از این مکان دیدن کنید تا از شلوغی و گرمای هوا دور بمانید.
مدت زمان مناسب برای بازدید از آتشکده معمولاً بین یک تا دو ساعت است. در این بازه می‌توان تمام بخش‌ها، موزه کوچک داخل محوطه و معماری بنا را با آرامش تماشا کرد.
بله، بازدید برای عموم آزاد است، اما ورود به اتاق مخصوص آتش مقدس تنها برای موبدان زرتشتی مجاز است. گردشگران می‌توانند از بخش بیرونی و محوطه آتشکده دیدن کنند.
در زمان ورود باید کفش‌ها را درآورید، پوشش تمیز و مناسب داشته باشید و از نزدیک شدن یا دمیدن به آتش خودداری کنید. زنان زرتشتی با روسری سفید و مردان با کلاه سفید وارد می‌شوند که نماد پاکی است.
بهترین زمان سفر به یزد، پاییز و اوایل بهار است که هوا مطبوع‌تر بوده و بازدید از مکان‌های تاریخی، از جمله آتشکده زرتشتیان، لذت‌بخش‌تر می‌شود.
بله، تورهای داخلی متنوعی برای سفر به یزد برگزار می‌شوند. پیشنهاد می‌شود با تور یزد امروزکجابریم؟! همراه شوید تا علاوه‌بر آتشکده بهرام، از دیگر جاهای دیدنی یزد هم دیدن کنید.
